میلگرد آجدار چیست ؟

این نوع میلگرد، دارای آج است و آج آن‌، به‌صورت مارپیچ، یکنواخت، دوکی‌شکل و یا مرکب است و درصد کربن، سختی و قابلیت خم‌پذیری‌شان باهم متفاوت است. میلگردهای A3، A2 و A4 از این نوع میلگردها هستند. یکی از تفاوت میلگرد ساده و آجدار این است که میلگردهای آجدار عمدتاً در صنعت ساختمان‌سازی استفاده می‌شوند.

تفاوت میلگرد ساده و آجدار در چیست؟
در ادامه قصد داریم میلگردهای ساده و آجدار را ازلحاظ سایز، جنس، ویژگی و کاربرد مقایسه کنیم:

تفاوت میلگرد ساده و آجدار از لحاظ سایز
میلگردها دارای مقادیر دقیق در سایز و وزن هستند. به‌طورکلی همه‌ی میلگردها، طبق استاندارد جهانی تولید و به بازار عرضه می‌شوند که به دودسته‌ی زیر طبقه‌بندی می‌شوند:

انواع میلگرد ساده در دو نوع شاخه و کلاف در سایزهای متداول 5.5 الی 20 میلی‌متر با کاربردهای صنعتی و ساختمانی

انواع میلگرد آجدار در دو نوع شاخه و کلاف در سایزهای متداول 5.5 الی 40 میلی‌متر

تفاوت میلگرد ساده و آجدار از لحاظ روش تولید

روش‌های تولید میلگرد، با توجه به شرایط اقلیمی هر کشور متفاوت است؛ اما به‌صورت کلی، تولید میلگرد به دو روش زیر انجام می‌شود:

• روش تولید آلیاژی (آنالیز شیمیایی)

در این روش، فولاد موردنظر از طريق اضافه کردن فرو آلیاژها ساخته‌شده و شمش توليدي در فرآيند نورد به شكل موردنظر درمی‌آيد؛ سپس میلگردها را در محیط آزاد قرار می‌دهند تا به‌مرور خنک شوند.

ميلگرد توليد‌شده از این روش، از سطح بيروني تا مركز آن داراي خواص مكانيكي و مشخصات شيميایي يكسان است و در مواقع زلزله و فشار، مقاومت يكنواخت و مناسب‌تری را از خود بروز مي‌دهد.

• روش تولید حرارتی (ترمکس)

درروش ساخت میلگرد ترمکس، شمش فولادي مورداستفاده، دارای كلاس آناليز شيميایي پایين‌تری است. جهت تأمین مقاومت منطبق بر استاندارد، ميلگرد توليدي را كه داراي دماي بالایی هست، با عبور یک‌باره از داخل لوله‌هاي آب، خنك می‌کنند.

برای به‌كارگيري اين نوع ميلگرد در سازه‌های تحت‌فشار و مناطق زلزله‌خيز بايد احتیاط‌های لازم را به عمل آورد. لازم به ذکر است که قیمت میلگردهای ترمکسی معمولاً کمتر از میلگردهای آلیاژسازی شده است.

تفاوت میلگرد ساده و آجدار از نظر خواص مکانیکی

تفاوت میلگرد ساده و آجدار را می‌توان از نظر خواص مکانیکی هم بررسی کرد. استانداردهای تولید میلگرد و طبقه‌بندی آن‌ها بر اساس خواص مکانیکی در هر کشوری متفاوت است. فولادهای میلگرد در ایران که بخش عمده‌ی آن توسط ذوب‌آهن اصفهان تولید می‌شود، منطبق بر استاندارد روسی بوده و به چهار گروه زیر تقسیم می‌شود:

• میلگرد A1

میلگرد A1 از نوع نرم است و عمدتاً شکل ظاهری ساده (بدون آج) دارد. حداقل مقاومت کششی مجاز این میلگرد 360 مگا پاسکال و حداقل مقاومت مجاز تسلیم آن 240 مگا پاسکال است.

میلگرد A1 به‌عنوان یک میلگرد داکتیل (ductile) شناخته می‌شود و فرآیند جوشکاری و تغییر شکل روی آن امکان‌پذیر است.

• میلگرد A2

میلگرد A2 دارای حداقل مقاومت کششی مجاز 500 مگاپاسکال و حداقل مقاومت تسلیم مجاز 340 مگا پاسکال بوده و در رده‌ی نیمه سخت (نیمه‌خشک) قرار می‌گیرد.

شکل ظاهری میلگرد A2 به‌صورت آجدار مارپیچ (فنری) است که به دو صورت یکنواخت و دوکی، موجود می‌باشد. میلگرد A2 عمدتاً در خاموت‌زنی مقاطع ساخته‌شده در عملیات ساختمان‌سازی و نیز مش‌بندی، مورداستفاده قرار می‌گیرد.

گرچه امکان جوشکاری بر روی این نوع میلگرد امکان‌پذیر است، اما توصیه می‌شود از این کار پرهیز شود.

• میلگرد A3

میلگرد A3 از نوع سخت (خشک یا ترد) است و شکل ظاهری آن، عمدتاً آجدار جناقی است و به‌صورت یکنواخت یا دوکی‌‎ است‌.

شکل آجدار جناقی، این‌گونه است که اگر از مقطع میلگرد به آن نگاه کنیم، آج‌های آن به‌صورت 7 و 8 و اگر از کنار مشاهده کنیم، آج‌ها با زاویه‌ی 45 درجه (ضربدری) هستند.

حداقل مقاومت کششی مجاز میلگرد A3 برابر 600 مگا پاسکال بوده و حداقل مقاومت تسلیم مجاز آن 400 مگا پاسکال است. عمدتاً میلگرد A3 در ساختمان‌سازی کاربرد دارد و عملیات جوشکاری روی آن مجاز نیست.

همچنین ایجاد زوایای تند و تغییر شکل‌های فراوان، به دلیل تُرد بودن این نوع میلگرد، مناسب نیست.

• میلگرد A4

شکل ظاهری این میلگرد به‌صورت آجدار مرکب است. حداقل مقاومت کششی مجاز میلگرد A4، معادل 650 مگا پاسکال بوده و حداقل مقاومت تسلیم مجاز آن برابر 500 مگا پاسکال است. استفاده از این نوع میلگرد در مقایسه با بقیه‌ی انواع میلگرد، کمتر است.

در این مطلب به تفاوت میلگرد ساده و آجدار پرداختیم. همان طور که گفته شد، میلگردها از نظر جنس، نوع، کاربرد و حتی فرآیند تولید با یکدیگر تفات‌های عمده‌ای دارند. شناخت این تفاوت‌ها می‌تواند در یک خرید حرفه‌ای به افراد کمک کند تا هم بتوانند به نوعی موفقیت پروژه‌ی خود را تضمین کنند و هم مانع از پرداخت هزینه‌های اضافی شوند.

استانداردهای میلگرد آجدار

آج‌های میلگرد باید مطابق با استانداردهای خاصی طراحی و تولید شوند تا بتوانند عملکرد مطلوب را در پروژه‌های ساختمانی ارائه دهند. برخی از استانداردهای رایج که برای طراحی و تولید میلگرد آجدار استفاده می‌شوند عبارتند از:
• ASTM A615: این استاندارد یکی از مهم‌ترین استانداردها در ایالات متحده است که مشخصات میلگردهای فولادی با مقاومت بالا را تعیین می‌کند.
• ISO 6935-2: این استاندارد بین‌المللی است که مشخصات فنی میلگردهای آجدار را برای استفاده در سازه‌های بتنی تدوین می‌کند.

استفاده از میلگرد آجدار با رعایت این استانداردها موجب می‌شود که سازه‌ها از نظر استحکام و ایمنی در برابر فشارهای کششی و برشی بهینه شوند.

نتیجه‌گیری

میلگرد آجدار یکی از اساسی‌ترین مصالح تقویتی در ساخت‌وسازهای مدرن است که به‌طور مؤثر مقاومت کششی بتن را افزایش می‌دهد. انتخاب صحیح نوع میلگرد آجدار با توجه به استانداردها و نیازهای خاص پروژه، می‌تواند تأثیر زیادی در ایمنی و پایداری سازه‌ها داشته باشد. بنابراین، آگاهی از انواع آج‌ها و ویژگی‌های هرکدام برای انتخاب بهترین گزینه برای پروژه‌های عمرانی ضروری است.